Jeżeli nasze czytelnicze wybory wielokrotnie okazują się nieudane, łatwo możemy zniechęcić się do czytania. Zdolność selekcji takich pozycji, które czynią naszą lekturę przyjemną i owocną, jest natomiast gwarancją wielu satysfakcjonujących czytelniczych wrażeń. To sprawia, że sztuka wybierania odpowiednich książek dla siebie jest jedną z najważniejszych umiejętności każdego miłośnika literatury. Poznaj jej 7 podstawowych zasad
W księgarniach, bibliotekach, sklepach i serwisach internetowych znajdują się tysiące różnorodnych książek, które konkurują ze sobą o naszą uwagę. Ponieważ przeczytanie każdej z nich wymaga sporych nakładów czasowych, nie możemy jednak oczywiście sięgnąć po wszystkie. To powoduje, że sztuka wybierania odpowiednich książek stanowi jedną z najważniejszych umiejętności każdego miłośnika literatury. Zanim więcej zaczniemy coś czytać, musimy zadać sobie pytanie jak wybrać książkę dla siebie.
Jeżeli nasze czytelnicze wybory wielokrotnie okazują się nieudane, łatwo możemy zniechęcić się do czytania i przynajmniej tymczasowo z niego zrezygnować. Zdolność selekcji takich pozycji, które czynią naszą lekturę przyjemną i owocną, jest natomiast gwarancją satysfakcjonujących czytelniczych wrażeń.
Sztuka wybierania dobrych książek
Chociaż sztuki wybierania odpowiednich książek każdy czytelnik uczy się przez całe życie, istnieje kilka prostych wskazówek, które umożliwiają opanowanie jej podstawowych zasad. Należy oczywiście pamiętać, że nie są to zasady o uniwersalnym zasięgu. Jak wielu czytelników, tak wiele czytelniczych preferencji i sposobów na zwiedzanie literackich światów.
Część czytelników chętnie sięga po promowane nowości lub nie przepada za wracaniem do pozycji, które przeczytali już w przeszłości. Jeżeli takie nawyki w niczym im nie przeszkadzają, bez wątpienia nie są one niczym złym. W rezultacie należy podejść do poniższych zaleceń z odpowiednim dystansem oraz spojrzeć na nie przede wszystkim jak na pewną inspirację.
1. Nie sięgaj po mocno reklamowane nowinki
Jeżeli chcesz uniknąć rozczarowania, zaczekaj aż zamieszanie wokół danej książki minie i jej wartość zostanie przynajmniej częściowo zweryfikowana. Pierwsza fala zainteresowania nowo wydanymi książkami praktycznie zawsze jest związana z działaniami promocyjnymi ich wydawców. Nie istnieją tymczasem reklamy, które nie ukazywałyby reklamowanego produktu jako fantastycznego i ciekawego dla wszystkich. Z książkami jest dokładnie tak samo. Ponieważ wielu czytelników nie pochodzi do nich szczególnie krytycznie, początkowo mogą oni uczestniczyć w sztucznie kreowanym wokół danej książki entuzjazmie.
Stopniowo jednak nowo wydane pozycje przechodzą proces coraz większej selekcji, który odsiewa najgorsze z nich. Warto zwrócić uwagę, że mocno promowane w nawiązaniu do zmiennych trendów książki gwiazd ekranu lub celebrytów zazwyczaj dobrze sprzedają się tylko na początku. Już po kilku miesiącach lub tygodniach nikt o nich nie pamięta, ponieważ niewiele osób czuje potrzebę, aby do nich wracać. Z wartościową literaturą jest jednak zupełnie inaczej. Początkowo ukryta w cieniu, stopniowo udowadnia ona swoją wartość.
2. Nie kupuj przypadkowych książek w czasie wizyty w księgarni
Chociaż estetyczne okładki i intrygujące opisy rozbudzają w nas pragnienie zakupu pozycji stojących na księgarnianych półkach, najczęściej nie warto mu ulegać. Znacznie lepiej jest wybrać się na zakupy dopiero wtedy, gdy już wiemy, jakich książek szukamy, gdy czegoś więcej się już o nich dowiedzieliśmy. Ponieważ większość książek jest wydawana w taki sposób, aby robić na potencjalnych nabywcach jak najlepsze wrażenie, znajdują się na ich okładach krótkie zarysy treści w rzeczywistości nie mówią nam o nich praktycznie nic. Aby zdać sobie sprawę, czy dana pozycja zasługuje na naszą uwagę, trzeba dowiedzieć się o niej czegoś z innych źródeł, niż jedynie promocyjny opis jej wydawcy.
Złe strony kupowania książek pod wpływem chwilowego impulsu pod wieloma względami okazują się nawet gorsze od złych stron nabywania w ten sposób innych produktów. W przypadku książek nie chodzi bowiem jedynie o to, że możemy niepotrzebnie wydać pieniądze na coś, co nie jest warte swojej ceny. Dopiero gdy już kupimy daną pozycję, musimy bowiem przeznaczyć sporo czasu na jej lekturę. Ponieważ jednak nasz czas nie jest nieograniczony, powinniśmy pamiętać, aby nasze książkowe zakupy były jak najbardziej rozsądne i przemyślane.
3. Trzymaj na wodzy swój entuzjazm
Gdy słyszmy o nowej książce, często od razu chcielibyśmy ją przeczytać. Jeżeli jednak niewiele o niej wiemy, może się okazać, że zainwestujemy sporo czasu w czytanie czegoś, co wcale nas nie interesuje lub nie posiada wielkiej intelektualnej jakości. Jeśli chodzi o decyzję o kupowaniu i czytaniu nowych książek, w pełni sprawdza się zasada mówiąca o tym, że lepsze od kierowania się sercem okazuje się zazwyczaj kierowanie się rozumem.
Jeżeli przymierzamy się do rozpoczęcia przygody z nową lekturą, musimy zachowywać spokój i uzbroić się w nieco cierpliwości. Dzięki temu w wielu przypadkach okaże się, że zapoznanie się z książką, która początkowo bardzo nas zaintrygowała, już po kilku dniach i zmianie nastroju wcale nie jest dla nas ważne. Jeśli jednak wiadomości o innej książce wciąż siedzą nam w głowie i utwierdzamy się w przekonaniu, że znajdziemy w niej to, czego szukamy, prędzej czy później rzeczywiście po nią sięgniemy.
4. Bądź sceptyczny w stosunku do cudzych opinii i rekomendacji
Znaczna część czytelników książek nie szuka w nich właściwie niczego poza przyjemnością i rozrywką. W rezultacie nawet już mocno ograne, schematyczne opowieści potrafią robić na nich dobre wrażenie. Inną kwestią jest to, że jeżeli poprosimy o rekomendacje jakieś książki na przykład na forum, w odpowiedzi dostaniemy mnóstwo sprzecznych opinii, które do niczego nam się nie przydadzą. Niektóre poproszone o rekomendację książki osoby po prostu wspominają o pierwszej, jaka przyjdzie im do głowy.
Jeżeli w związku z tym poszukiwanie literackich inspiracji na forach, Instagramie lub Facebooku ma być owocne, musimy dokładnie sprecyzować nasze pytanie. Nie pytajmy o dobre lub fajne książki, lecz o książki z określonej dziedziny, aby nasze pytania skłoniły do odpowiedzi jedynie te osoby, które rzeczywiście mogą coś o nich wiedzieć.
5. Staraj się wybierać książki na jasno określone tematy
Zdecydowana większość dobrych książek, w których mogą oczywiście występować rozmaite wątki, posiada jak gdyby twardy rdzeń, który spina całą ich zawartość. W rezultacie gdy o nich myślimy, możemy nawet w jednym zdaniu podsumować to, czego właściwie dotyczą. Czytanie tego rodzaju pozycji posiada wiele różnych zalet. Nie tylko pozwalają nam one na zanurzenie się wyraźnie wyodrębnionej dziedzinie rzeczywistości i nie rozchodzą się w szwach przez zbędne dygresje, lecz również mocno zapadają nam w pamięć. Kiedy bowiem myślimy o jakieś ilustracji określonego tematu lub problemu, tego rodzaju książki od razu przychodzą nam na myśl. Zaczynają one funkcjonować w naszej pamięci jako pewnego rodzaju studium danego zagadnienia (niezależnie od tego, że mogą być to oczywiście zwykłe powieść), dzięki czemu możemy z łatwością ją wspominać i przypominać odtwarzać w głowie ich zawartość.
6. Czytaj literaturę klasyczną
Jeżeli nie wiemy, po jaką książkę powinniśmy tym razem sięgnąć, najlepiej wybierzmy jakąś pozycję klasyczną. Ponieważ w skład kanonu literatury klasycznej wchodzą niemal wyłącznie dzieła, które już niejednokrotnie udowodniły swoją wartość, podejmując taką decyzję zminimalizujemy ryzyko pomyłki do minimum. Innymi słowy, książki uznawane za klasyczne praktycznie zawsze dotrzymują swoich wstępnych obietnic.
Oczywiście nie wszystkie z nich muszą odpowiadać naszym preferencjom, dlatego powinniśmy zastanowić się nad wyborem odpowiedniej pozycji dla siebie. W każdym jednak przypadku zainwestowanie czasu w przeczytanie klasycznego dzieła pozostaje dobrą i rozsądną inwestycją, która z dużą dozą prawdopodobieństwa okaże się dla nas owocna. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja z sięganiem po różne literackie nowinki, o których często nie wiemy praktycznie nic.
7. Wracaj do dobrych książek
Jeżeli przeczyta w przeszłości książka wydawała nam się dobra i wartościowa, od czasu do czasu warto do niej wrócić. Sztuka wybierania odpowiednich książek pozostaje ściśle związana z różnymi procesami ich selekcji. Część tych procesów dokonuje się jak gdyby poza nami, dlatego ich wyniki nie zawsze okazują się w stu procentach wiarygodne. Zupełnie inaczej jest jednak z selekcją bazującą na naszych osobistych czytelniczych doświadczeniach.
Jak dobrze zdaje sobie sprawę każdy czytelnik, często zdarza się tak, że nie pamiętając już o szczegółach fabuły danej książki, doskonale pamiętamy, jakie zrobiła na nas wrażenie. Jeżeli było one pozytywne, ponowne sięgnięcie po dawną lekturę stanowi zazwyczaj znacznie lepszą inwencję czasową od eksperymentowania z najnowszymi publikacjami, które niestety mogą nas rozczarować. Jeżeli w związku z tym niegdyś przeczytana pozycja wciąż wywołuje w nas wiele pozytywnych skojarzeń, nie zastanawiajmy się długo i chętnie po nią sięgnijmy.
Autor: Kuba